Czy istnieją istotne interakcji, o których należy pamiętać podczas terapii betahistyną? Jak ten lek oddziałuje przyjmowany razem z pożywieniem? Czy należy unikać pewnych leków podczas leczenia betahistyną? Czy przy terapii betahistyną można spożywać alkohol?
Betahistyna i pożywienie
Betahistyna to substancja lecznicza stosowana do leczenia choroby Meniere'a. Jej głównie objawy to zawroty głowy, szumy uszne oraz pogorszenie słuchu. Lek zwykle stosuje się 2 razy na dobę w ilości 24 mg jednorazowo lub 16 mg jednorazowo. Jeśli stan pacjenta zostanie ustabilizowany, to lekarz może zmniejszyć dawkę, np. do 8 mg trzy razy na dobę [1].
Tak jak przy każdym leku, również przy betahistynie, istnieje ryzyko wystąpienia interakcji. Czy betahistyna wchodzi w interakcje z pożywieniem?
Betahistyna bardzo szybko wchłania się z każdego odcinka przewodu pokarmowego. W wątrobie jest metabolizowana do praktycznie nieaktywnego farmakologicznie metabolitu – kwasu 2-pirydylooctowego (2-PAA) [1,2].
Czy na powyższe przemiany, a więc i na efekt działania betahistyny na organizm ma wpływ pokarm? Betahistyna nie wykazuje interakcji z pożywieniem. Podczas terapii tym lekiem nie ma potrzeb modyfikacji diety. Natomiast nie oznacza to, że pokarm nie wpływa na przemiany leku. Betahistyna ulega najszybszemu wchłanianiu, jeśli jest przyjmowana na czczo. Niestety często powoduje ona wtedy lekkie problemy żołądkowo-jelitowego, np. nudności lub niestrawność. Z tego powodu poleca się, aby betahistynę przyjmować w czasie lub po posiłku. Niestety pokarm opóźnia wchłanianie betahistyny natomiast nie zmniejsza ilości wchłanianiego leku [2].
Inne leki i betahistyna
Kolejny aspekt dotyczy przyjmowania innych leków razem z betahistyną. Co prawda badania in vitro nie wykazały wpływu betahistyny na aktywność cytochromu P450, ale czy inne leki mogą wpływać na działanie betahistyny [1]?
Istnieje interakcja pomiędzy betahistyną a lekami z grupy inhibitorów monoaminooksydazy (MAO) – w tym także selektywnych inhibitorów MAO-B oraz MAO-A. Leki te wykorzystuje się głównie do leczenia choroby Parkinsona i są to substancje, takie jak selegilina lub rasagilina lub do terapii depresji, np. moklobemid [1].
Leki takie jak selegilina blokują enzym MAO-B, co w efekcie prowadzi do zmniejszenia metabolizmu betahistyny. Powoduje to, że dochodzi do zwiększenia jej stężenia, a co za tym idzie siły działania. Podczas terapii tymi lekami można rozważyć zmniejszenie dawki betahistyny [1,3].
Druga interakcja dotyczy równoczesnego stosowania betahistyny z lekami przeciwalergicznymi. Betahistyna pobudza receptory histaminowe (można w dużym uproszczeniu powiedzieć, że działają “proalergicznie”) natomiast działanie leków przeciwalergicznych polega na antagonizmie wobec receptorów histaminowych, czyli ich blokowaniu. Stosując jednocześnie leki o przeciwnym mechanizmie działania, zmniejsza się lub hamuje ich efektywność [1].
Istnieje także ryzyko zmniejszenia efektywności leków z grupy β2-mimetyków, np. salbutamolu, salmeterolu, fenoterolu, formoterolu) podczas jednoczesnego stosowania betahistyny. Powinny na to zwrócić głównie osoby leczące się na astmę oskrzelową.
Używki i betahistyna
W trakcie leczenie betahistyną powinno się zrezygnować z palenia tytoniu, gdyż nikotyna i dym tytoniowy mogą obkurczać naczynia krwionośne, co może zaostrzać objawy choroby Meniere’a.
Nie ma co prawda konkretnej interakcji pomiędzy spożywaniem alkoholu a przyjmowaniem betahistyny, jednak istnieją pewne pojedyncze doniesienia od pacjentów, którzy zauważyli poprawę w objawach choroby po odstawieniu alkoholu.
Betahistyna powoduje zwiększenie przepuszczalności naczyń krwionośnych w uchu środkowym. Dzięki temu dochodzi do zmniejszenia objawów choroby. Należy ograniczyć spożywanie produktów bogatych w sód oraz kofeinę, gdyż mogą one zwiększać retencję płynów.
Bibliografia
[1] Betaserc – Charakterystyka Produktu Leczniczego.
[2] D. J. Al-Tamimi, A. M. Ammoo, M. E. Alani, i J. J. Ibraheem, „Pharmacokinetics and Dose Proportionality of Betahistine in Healthy Individuals”, Sci. Pharm., t. 88, nr 1, Art. nr 1, mar. 2020, doi: 10.3390/scipharm88010013.
[3] M. Strupp, L. Kraus, F. Schautzer, i D. Rujescu, „RETRACTED ARTICLE: Menière’s disease: combined pharmacotherapy with betahistine and the MAO-B inhibitor selegiline—an observational study”, J. Neurol., t. 265, nr S1, s. 80–85, paź. 2018, doi: 10.1007/s00415-018-8809-8.
